ایمپلنت دندان و مراحل انجام آن
ایمپلنت دندانی از الیاژ خاصی تهیه شده است و در استخوان هر دوفک بالا و پایین به جای دندان طبیعی قرار داده می شود و به وسیله پروتز دندانی فیکس می شود.الیاژ ایمپلنت معمولا از جنس تیتانیوم می باشد که باعث می شود در مقابل اکسیژن ، اسید و خوردگی مقاومت داشته باشد. ایمپلنت ثابت دندانی یک نقطه اتکای با ثبات برای دندان های مصنوعی است. دندان های مصنوعی و پل های روی ایمپلنت ها در دهان حرکت نمی کنند. پایه های محکم باعث کمک به عملکرد دندان های مصنوعی و پل ها و نیز روکش های آن ها می شوند.
هدف اصلی از قرار دادن ایمپلنت حفظ و نگهداری استخوانی است که در ناحیه بی دندانی از دست رفته است و همچنین در مواردی به همراه ایمپلنت دندانپزشک ناگزیر است استخوان ناحیه را به علت تحلیل متوسط تا شدید استخوان بازسازی کند که نیازمند پیوند استخوان با کمک پودر استخوان و بلاک استخوانی می باشد. در ابتدا فیکسچر را در داخل استخوان فک جایگذاری می کنند و پس از ان باید روی آن روکش قرار داده شود. دندانپزشک بعد از انتخاب نوع ایمپلنت، با توجه به شرایط بیمار با انجام عمل جراحی، فیکسچر را در استخوان قرار می دهد. پروتزی که روی آن قرار می گیرد متفاوت است و ممکن است ثابت یا متحرک باشد.
کاشت ایمپلنت دندانی چند مرحله دارد. در اولین مرحله پس از اماده کردن ناحیه جراحی و باز کردن لثه ، بعد از قرار گرفتن ایمپلنت سرپوش بر روی آن قرارداده می شود و لثه به کمک بخیه به محل قبلی خود بازگردانده می شود . همچنین در طول مدت جراحی لثه کاملا بی حس میشود،این عمل باعث می شود هیچگونه دردی به بیمار منتقل نشود. پس از اتمام جراحی ایمپلنت امکان دار بیمار با درد مواجه شود که پس از طی مدت زمان کوتاهی از بین می رود. زمان جراحی بستگی به تعداد ایمپلنت هایی دارد که پزشک داخل دهان بیمار قرار می دهد. درد ناشی از عمل نیز طبعا تحت اثی این قضیه قرار خواهد گرفت.
در دومین مرحله کاشت ایمپلنت دندانی، معمولا 3 تا 6 ماه پس از اولین جراحی صورت می گیرد. در این مرحله روی ایمپلنت دندانی را باز می کنند و یک قطعه فلزی روی آن قرار می دهند تا از لثه عبور کند و به استخوان برسد و با آن جوش بخورد. در مرحله دوم هم پزشک لثه بیمار را بی حس میکند، اما ممکن است اندک دردی را بیمار متحمل شود.
در سومین مرحله درمان ایمپلنت دندانی عمل قالبگیری و روکش انجام می شود. در این مرحله عاج روی پایه قرار داده می شود. بعد از کاشت ایمپلنت دندانی نیروهای خارجی مانند نیروی ناشی از غذاخوردن توسط توسط فک مهار می گردد و هیچ دردی متوجه بیمار نمی شود.
پس از هر مرحله بیمار باید به توصیه های پزشکی و بهداشتی دندان پزشک خود توجه کند.
ایمپلنت دندانی یک جایگزین برای ریشه دندان از دست رفته می باشد و پایه محکمی برای جایگزین متحرک یا دائمی دندان است. ایمپلنت دندانی با استخوان فک جوش خورده و به عنوان یک ریشه برای تاج مصنوعی دندان عمل می کند. در این شرایط پزشک می تواند تاج موقتی را بر روی ایمپلنت دندانی نصب کند تا جایگزین دندان از دست رفته گردد. تاج در ظاهر شباهت زیادی به دندان طبیعی دارد و به ایمپلنت متصل می گردد تا فضای خالی باقی مانده را پر کند. در طول زمانی که تاج موقت در دهان بیمار قرار دارد، ساخت تاج دایمی صورت می گیرد. این زمان ممکن است تا 3 هفته نیز به طول بیانجامد. امکان دار تاج را با چسب مصنوعی به اباتمنت بچسبانن و یا اینکه در اباتمنت پیچ شود.
زمان لازم برای طی مراحل درمان ایمپلنت عادی به عواملی بستگی دارد که در ایمپلنت عادی کمترین زمانی که مراحل کاشت ایمپلنت طول می کشد، حدود پنج ماه می باشد. که در این مدت ابتدا ایمپلنت دندانی جایگذاری می شود و سپس تاج دایمی را روی آن قرار می دهند که فاصله این 2 عمل جراحی حدود 3تا 6 ماه ممکن است به طول بیانجامد. در روش دیگر که ایمپلنت فوری نام دارد، مدت زمان درمان ایمپلنت کمتر است، زیرا دو مرحله ای که ذکر گردید در یک مرحله انجام می شود، اما در این روش صرف نظر از مدت زمان کوتاه که یک مزیت آن به حساب می آید، بازده و کارایی کاهش می یابد.
مراحل درمان ایمپلنت به اختصار
1- معاینه، تشخیص وطرح درمان ایمپلنت دندانی : در مرحله اول پزشک شرایط عمومی بیمار و سلامت دهانی او را مورد معاینه قرار می دهد. ممکن س است بنا به تشخیص پزشک یک سری رادیوگرافی انجام گیرد تا پزشک متوجه شود چند ایمپلنت را در نواحی مورد نیاز جایگذاری کند.
2- مرحله اول درمان ایمپلنت دندانی: در این مرحله ایمپلنت را در داخل فک استخوان قرار می دهند که هیچگونه عوارضی بیمار را تهدید نمی کند. در طول مدتی که نیاز است تا ایمپلنت به استخوان فک بیمار جوش بخورد که اصطلاحا ایام التیام نامیده می شود، به بیمار یک پروتز موقت جهت استفاده داده می شود.
3- قرار گیری پروتز برروی ایمپلنت دندانی: در این مرحله که ایمپلنت دندانی داخل فک بیمار قرار دارد، پزشک از دندان ها قالب تهیه می کند و از روی قالب ساخت پروتز صورت می گیرد و در جای خود قرار داده می شود. پروتزهای ثابت که به آن روکش دندانی هم گفته می شود، علاوه بر تامین استحکام برای ساختار از دست رفته دندان، زیبایی یک دندان سالم را نیز تامین میکند.در واقع دندانهایی که دیواره آن شکسته، مقدار زیادی از ساختار آنها به دلیل پوسیدگی از بین رفته یا به دلیل عصب‌کشی یا نازک شدن جداره، احتمال شکستن آنها زیاد است با روکش‌هایی به شکل دندان ترمیم و بازسازی میشوند. رنگ روکش با توجه به رنگ دندان های بیمار و نظر بیمار انتخاب می شود. روکش ایمپلنت دندانی باید با شرایط دهان بیمار سازگار باشد. امروزهجهت سازگاری بالا از روکش های چینی و یا روکش های زیرکونیا به عنوان روکش ایمپلنت استفاده می شود.
4- پس از ساخت روکش ایمپلنت در لابراتوار، روکش ساخته شده بر روی اباتمنت قرار گرفته و در صورت مناسب بودن و راحت بودن بیمار با آن و همپنین تطبیق رنگ آن، به صورت دائم به آباتمنت چسبانده می شود. ایمپلنت دندانی و نصب آن در دهان بیمار با توجه به شرایط هر بیمار می تواند متفاوت باشد.
5- مرحله آخر مراجعه به پزشک طبق زمان و معاینات دوره ای و مراقبت از ایمپلنت دندانی می باشد. از ایمپلنت دندانی باید همانند دندان معمولی مراقبت کرد و بهداشت را رعایت نمود تا عمر ایمپلنت افزایش یافته و بیشترین میزان موفقیت در درمان به دست آید.
مراحل ساخت ایمپلنت دندانی
در ابتدا فلز تیتانوم را حرارت داده تا به گرید مورد نظر برسد، سپس به اندازه قطر ایمپلنت مورد نظر از آن آلیاژ با همین قطر مفتول تهیه می شود. سپس این مفتول اماده شده به اندازه طول ایمپلنت دندانی که مورد نظر است، بریده می شود. سپس سطح داخلی و خارجی این تکه های برش خورده توسط ماشین CNC تراشیده می شود. پس از این مرحله پودر مخصوص که باید یکبار استفاده شود، جهت سندبلاست ایمپلنت وارد مخزن مخصوص شده و پس از انجام عملیات توسط مکش از آن سوی مخزن خارج می گردد. برای سندبلاست از فلز آلمینیوم اکسید استفاده می شود، این عمل سطح جانبی ایمپلنت را تا 400 برابر افزایش می دهد. بعد از این مرحله تیتانیوم را اسید شویی می کنند که نیازمند زمان و هزینه نسبتا بالایی است. پس از اینکه عمل اسیدشویی تمام شد، ایمپلنت دندانی شسته می شود، سپس بسته بندی شده و جهت استریل که با اشعه گاما صورت می گیرد، به محل مورد نظر فرستاده می شود. در اینجا تقریبا ساخت ایمپلنت تمام است و ایمپلنت ها سریال گزاری می شوند و جهت استفاده به مراکز فروش ارسال می شوند.
موارد استفاده از ایمپلنت:
1- جایگزین کردن یک و یا تعدادی از دندانها بدون درگیر کردن دندانهای مجاور
2- استفاده از ایمپلنت دندانی به عنوان پایه بریج در انتهای قوس دندانی به جای پروتز
3- در مواقعی امکان استفاده از تعداد زیاد ایمپلنت موجود نباشد، می توان با قرار دادن ۴ یا ۵ ایمپلنت از آنها به عنوان پایه دست دندان جهت راحتی استفاده کرد .
بهترین حالت قرار دادن ایمپلنت بلافاصله پس از کشیدن دندان است . عوارض ایمپلنت دندانی در حد 2 تا 8 درصد می باشد که ایجاد واکنش های حساسیتی در ابتدای درمان، جراحی نامناسب و طرح ریزی غلط درمان از عمده ترین دلایل ان می باشد. عوارض قرار دادن ایمپلنت شامل عوارض ناشی از ترزیق های دندانپزشکی، درد، صدمه رسیدن به اعصاب دندانی، شکستگی و کوفتگی استخوان بلعیدن اجزاست که درصد شبوع آن بسیار کم می باشد .
